Rooterweg 1, 3680 Neeroeteren, Maaseik

Nr.1. *Kasteel van Rooi De plaatsnaam wordt voor het eerst vermeld in 1278. Het was een leen van de Luikse kerk, waaraan nooit heerlijke rechten verbonden waren. De grond was aanvankelijk in bezit van de ridders van Mulken (cf.Tongeren, Mulken). Een kasteel op deze plaats wordt waarschijnlijk gebouwd in XIV door Libert Butoir. Eind XIV komen kasteel en goederen in het bezit van Jacques de Hemricourt (1391). Vervolgens in het bezit van de families van Wellen (1416), van Puttem (1436), van Horpmaal (1499), van Ciney (1503), van Wezeren (1616), de Fraisne (1690), de Bussy (1703), de Voet (1792). U-vormig kasteel met aansluitende, gesloten hoeve en ten Z.W. een vijver. Een dreef verbindt de binnenplaats met de Hasseltsesteenweg, ten W. De N.W.-vleugel (1) van het kasteel, een witgekalkt bakstenen gebouw onder zadeldak (leien) behield sporen van het oorspronkelijke gebouw (XIV ?) in de silex-onderbouw afgelijnd met mergelstenen hoekbanden, van de Z.W.-zijgevel; deze gevel is een trapgevel uit XVI (venstertjes met geprofileerde latei in de geveltop). De rest van deze vleugel werd aangepast in midden XVII en 1698 (datering d.m.v. muurankers); gesmeed ijzeren muurankers en mergelstenen kroonlijst op ojiefvormige consoles. De muuropeningen werden aangepast in XIX (deuren met hergebruik van kalkstenen materiaal). Kaasrek tegen de N.O.-gevel. Tegen deze vleugel werd in XVII B (1698 ?) aan de Z.-zijde van de binnenplaats een L-vormige vleugel (2) bijgebouwd; de datering 1714 d.m.v. jaarankers in de Z.W.-gevel verwijst naar een restauratie. Witgekalkt bakstenen gebouw onder wolve- en zadeldak (leien), voorzien van gesmeed ijzeren muurankers. Mergelstenen kroonlijst op vereenvoudigde consoles. Muuropeningen uit XIX. De bovenverd. der Z.W.-, N.W.-en N.O.-gevels behielden een reeks gedichte kloosterkozijnen in kalkstenen omlijsting met negblokken (XVII B). Twee dienstgebouwtjes (3), waaronder een laag torentje sluiten aan op de N.O.-gevel van de Z.W.-vleugel. Het interieur bevat een renaissance-schouw en een XVII-trap. De aansluitende, gesloten hoeve (4) dateert in kern uit midden XVII. Van deze periode resten slechts de inrijpoort, in een recent poortgebouw en de aangepaste dwarsschuur. De stallen zijn volledig recent, met hergebruik van de oorspronkelijke S-vormige muurankers. Gebouwen gegroepeerd rondom een rechth., gekasseid erf. Kalkstenen rondbooginrijpoort, de posten voorzien van negblokken. Naast de poort, kalkstenen gevelsteen met wapenschild van de familie Wezeren Elderen (1616-1690), met opschrift WEZEREN ELDEREN/ QA DIEU PLAIST EST NOSTRE SOUHAIT. In de zijgevel van de stal naast de inrijpoort bevindt zich een mergelstenen oculus en een baroknis met opschrift IHS van hetzelfde materiaal. Ten Z.O. van het erf, bakstenen dwarsschuur onder zadeldak (Vlaamse pannen), voorzien van gewijzigde muuropeningen. Zijgevels met aandaken, muurvlechtingen en ronde uilegaten.

Schlusmans F. met medewerking van Vanthillo C. 1990: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Limburg, Arrondissement Tongeren, Kantons Riemst - Tongeren, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 14N1, Brussel - Turnhout.
Fuente: Inventario Inmobiliario